Giá dầu giảm luôn là tin vui cho các doanh nghiệp sản xuất ngành nhựa khi nguyên vật liệu chủ yếu của ngành nhựa là hạt nhựa, bột nhựa đều được sản xuất từ dầu mỏ. Trong khi đó, hạt nhựa, bột nhựa đóng góp từ 75% đến 80% trong cơ cấu giá vốn hàng bán của các doanh nghiệp nhựa. Do vậy, việc giá dầu giảm mạnh trong năm 2015 có tác động tích cực đến hầu hết các doanh nghiệp trong ngành này.

Kìm giá đầu ra

 Tỷ lệ lãi gộp của 7 trên 12 doanh nghiệp niêm yết ngành nhựa tăng. Ảnh: Tùng Lâm

Theo thống kê, 7 trong số 12 doanh nghiệp niêm yết ngành nhựa có tỷ lệ lãi gộp tăng trong biên độ từ 0,88 điểm phần trăm đến 6,46 điểm phần trăm trong năm 2015. Cao nhất phải kể đến CTCP Kỹ nghệ Đô Thành (DTT) với tỷ lệ lãi gộp năm 2015 đạt mức 16,4%, cao hơn 6,46 điểm phần trăm so với tỷ lệ lãi gộp của năm 2014; còn thấp nhất trong số 7 công ty này là Nhựa Đà Nẵng (DPC) với hiệu số tỷ lệ lãi gộp là 0,88%. Danh sách này cũng có sự góp mặt của nhiều “đại gia” nổi tiếng ngành nhựa như: Nhựa Bình Minh (BMP), Nhựa Đồng Nai (DNP), Nhựa Tiền Phong (NTP) và Nhựa Rạng Đông (RDP). Công ty còn lại trong danh sách là Nhựa Tân Đại Hưng (TPC).

 Đa số các doanh nghiệp ngành nhựa có tốc độ tăng lợi nhuận cao hơn tốc độ tăng doanh thu. Ảnh: Tùng Lâm

Đáng chú ý là cả 7 doanh nghiệp này đều có tỷ lệ tăng trưởng lợi nhuận cao hơn tỷ lệ tăng trưởng doanh thu. Ví dụ như trường hợp của Nhựa Đồng Nai có tỷ lệ tăng trưởng doanh thu 9 tháng đầu năm so với cùng kỳ năm ngoái rất ấn tượng, đạt mức tăng trưởng 82,31%, nhưng tỷ lệ tăng trưởng lợi nhuận 9 tháng đầu năm thậm chí còn ấn tượng hơn khi đạt mức 256,12%. Hay như trường hợp của Nhựa Rạng Đông, mặc dù doanh thu chỉ tăng 4,74% nhưng lợi nhuận tăng tới 164,89% trong năm 2015. Duy chỉ có trường hợp của Nhựa Tân Đại Hưng là tương đối đặc biệt khi doanh thu tăng trưởng âm tới 22,08%, nhưng do được hưởng lợi từ giá nguyên vật liệu giảm nên lợi nhuận năm 2015 chỉ tăng trưởng âm 4,65% so với năm 2014.

Như vậy, đa số các doanh nghiệp nhựa đều cố gắng kìm giá bán giảm ít hơn giá vốn nhằm gia tăng tỷ lệ lãi gộp để hưởng chênh lệch lợi nhuận. Hệ quả là tốc độ tăng trưởng doanh thu của các doanh nghiệp này thấp hơn so với tốc độ tăng trưởng lợi nhuận. Tất nhiên mức độ lãi của doanh nghiệp còn tùy thuộc vào sự điều chỉnh tương quan về giá giữa giá bán và giá vốn của doanh nghiệp đó.

Lãi nhiều hay lãi ít?

Sự giảm giá của nguyên liệu đầu vào ngành nhựa cũng tạo ra sự phân hóa tương đối rõ rệt trong nội bộ ngành nhựa. Trong 12 doanh nghiệp niêm yết ngành nhựa, có 4 công ty có sản phẩm chủ lực là các loại ống nhựa, phụ kiện ống nhựa và 4 công ty có sản phẩm chủ lực là bao bì nhựa. Ống nhựa và phụ kiện ống nhựa là những sản phẩm có rào cản về kỹ thuật cao, nhiều chủng loại đa dạng nên việc kìm hãm giá dễ dàng hơn so với các sản phẩm về bao bì vốn tương đối đại trà, ít rào cản về kỹ thuật nên các doanh nghiệp sản xuất bao bì khó lòng kìm hãm giá khi giá nguyên liệu giảm. Hệ quả là cả 4 doanh nghiệp có sản phẩm chủ lực là ống nhựa và phụ kiện ống nhựa bao gồm: Nhựa Bình Minh, Nhựa Đồng Nai, Nhựa Đà Nẵng và Nhựa Thiếu niên Tiền Phong đều có tỷ lệ lãi gộp năm 2015 cao hơn năm ngoái và tăng trưởng lợi nhuận bình quân 2015 so với cùng kỳ năm ngoái ở mức rất cao là 107%. Như vậy, tất cả các doanh nghiệp này đều hưởng lợi rõ rệt từ việc giá nguyên liệu giảm.

Không phải doanh nghiệp nào cũng hưởng lợi như nhau từ việc giá dầu giảm. Ảnh: Tùng Lâm

Trong khi đó, 3 trong số 4 công ty có sản phẩm chủ lực là bao bì nhựa bao gồm: Nhựa An Phát, Bao bì Nhựa Sài Gòn và Nhựa Bao bì Vinh đều có tỷ lệ lãi gộp năm 2015 thấp hơn năm 2014 và tỷ lệ tăng trưởng lợi nhuận trung bình của 3 công ty này trong năm 2015 gần như bằng 0. Trường hợp còn lại là Nhựa Tân Đại Hưng, mặc dù tỷ lệ lãi gộp năm 2015 cao hơn năm 2014 nhưng tỷ lệ tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận của công ty này đều âm, thậm chí tỷ lệ tăng doanh thu 2015 so với năm ngoái âm tới 22%. Như vậy, các doanh nghiệp sản xuất bao bì – do sản phẩm không có nhiều tính cạnh tranh – đã hưởng lợi từ giá nguyên liệu giảm ít hơn rõ rệt so với các doanh nghiệp sản xuất ống nhựa và phụ kiện nhựa.

Dù rằng đa số doanh nghiệp ngành nhựa hưởng lợi từ giá dầu giảm nhưng cũng có sự phân hóa nhất định giữa các doanh nghiệp sản xuất các sản phẩm nhựa khác nhau. Lợi thế từ giá dầu giảm hẳn nhiên sẽ không thể duy trì quá lâu vì với giá dầu hiện tại, nhiều tổ chức dầu mỏ đang phải điêu đứng. Các doanh nghiệp ngành nhựa phải chuẩn bị ngay những phương án cho một ngày giá dầu tăng mạnh, nếu không, những lợi ích từ giá dầu giảm ở thời điểm hiện tại có thể sẽ bị san phẳng bởi những tổn thất khi giá dầu tăng trong tương lai.

Tùng Lâm